Maandagochtend geef ik vaak les. Niks bijzonders. Zo ook afgelopen maandag. Voor mij een klas studenten. Wederom heel normaal. Toch was deze ochtend anders dan alle anderen. De les vond namelijk plaats op het moment dat er landelijk een minuut stilte zou worden gehouden voor de slachtoffers van de aanslagen in Parijs. Tijdens de voorbereiding twijfelde ik niet over de vraag of ik mijn les stil zou leggen. Het leek me vrij legitiem om dit gewoon te doen. Toch was er wel twijfel, met name over mijn timing. Na het begin van de les, zou het goede tempo precies om twaalf uur zijn. Hoe zou daar een minuut van zwijgen inpassen, zonder dat het een onverwacht of op zichzelf staand moment zou worden? Ik besloot aan het begin van de les mijn voornemen al bekend te maken. Dat viel prima; iedereen was het ermee eens. Vanaf dat moment heb ik denk ik elke minuut op de klok gekeken. Iets voor twaalf uur ontstond een keuze: nieuw onderwerp of even niks. Mijn radertjes draaiden. Als vanzelf kwam daar de logische oplossing. Ik besloot in gesprek te gaan over de aanslagen en het effect daarvan op de studenten. Een meisje begon: ‘Ik ben er echt bang door geworden! Serieus, als ik niet had hoeven komen, was ik thuis gebleven. Het komt nu dichtbij, dus op het station kan er ook van alles gebeuren.’
Instemmend geknik. Aha. Angst dus. Niet alleen voor aanslagen. Een ander meisje: ‘Ik heb het juist omgekeerd. Ik ben moslim. Veel van mijn vriendinnen dragen een hoofddoek en ik ben bang dat anderen ze daarom kwaad willen doen.’ Nog meer angst. Waarschijnlijk ook één van de beoogde effecten van al het geweld. Voor mij had het die lading nog niet. Toch raakten die angstige gezichtjes me enigszins. Het zette me ook aan het denken. Ik kon me de angst voorstellen. Ze zullen absoluut niet de enige zijn. Een menselijke reactie ook. Toch lijkt een leven vol angst niet zinvol. Het wordt er ook niet controleerbaarder door. Wat dan wel? Dat bedacht ik later, tijdens de stilte. De minuut die volgde was namelijk voelbaar, vooral door het gesprek wat we hadden gehad. Misschien is praten over de gevoelens die grote gebeurtenissen oproepen wel het meest helpend. Om te delen, begrip te ervaren en te relativeren. Het kan zelfs tijdens de les. Een onverwacht en waardevol moment. Om stil van te worden.